لخته سازی
در زمینه شیمی، لختهسازی فرآیندی است که طی آن ذرات کلوئیدی از یک رسوب به صورت لخته یا پولک از یک سوسپانسیون، چه به صورت خود به خودی و چه با افزودن یک زلالساز، خارج میشوند. این فرآیند با رسوبگذاری متفاوت است، زیرا کلوئید قبل از لختهسازی فقط به صورت یک پراکندگی پایدار در مایع معلق است و در واقع در محلول حل نمیشود.
انعقاد و لختهسازی فرآیندهای مهمی در تصفیه آب هستند. عمل انعقاد، بیثبات کردن و تجمع ذرات از طریق برهمکنش شیمیایی بین منعقدکننده و کلوئید و لختهسازی و رسوب ذرات ناپایدار با انعقاد آنها به صورت لخته است.
تعریف اصطلاح
طبق تعریف آیوپاک، لختهسازی «فرآیند تماس و چسبندگی است که در آن ذرات یک مادهی پراکنده، خوشههایی با اندازهی بزرگتر تشکیل میدهند».
اساساً، لختهسازی فرآیند افزودن یک لختهساز برای بیثبات کردن ذرات باردار پایدار است. در عین حال، لختهسازی یک تکنیک اختلاط است که باعث تجمع ذرات شده و به تهنشینی ذرات کمک میکند. منعقدکننده رایج Al2(SO4)3•14H2O است.
زمینه کاربرد
فناوری تصفیه آب
لختهسازی و رسوبگذاری به طور گسترده در تصفیه آب آشامیدنی و در تصفیه فاضلاب، آبهای سطحی و پسابهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. فرآیندهای تصفیه معمول شامل توریها، انعقاد، لختهسازی، رسوبگذاری، فیلتراسیون ذرات و ضدعفونی کردن است.
شیمی سطح
در شیمی کلوئیدی، لختهسازی فرآیندی است که طی آن ذرات ریز به هم میچسبند. سپس این لخته ممکن است در بالای مایع شناور شود (شیری رنگ)، در پایین مایع تهنشین شود (رسوب کند) یا به راحتی از مایع فیلتر شود. رفتار لختهسازی کلوئید خاک ارتباط نزدیکی با کیفیت آب شیرین دارد. پراکندگی زیاد کلوئید خاک نه تنها مستقیماً باعث کدورت آب اطراف میشود، بلکه به دلیل جذب مواد مغذی در رودخانهها، دریاچهها و حتی بدنه زیردریایی باعث اتروفیکاسیون نیز میشود.
شیمی فیزیک
برای امولسیونها، لختهسازی به تجمع قطرات پراکنده منفرد اشاره دارد به طوری که قطرات منفرد خواص خود را از دست ندهند. بنابراین، لختهسازی مرحله اولیه (انجماد قطرات و جداسازی فاز نهایی) است که منجر به پیرسازی بیشتر امولسیون میشود. لختهسازها در فرآوری مواد معدنی استفاده میشوند، اما میتوانند در طراحی خواص فیزیکی مواد غذایی و دارویی نیز مورد استفاده قرار گیرند.
لختهزدایی
لختهسازی معکوس دقیقاً برعکس لختهسازی است و گاهی اوقات ژلسازی نامیده میشود. سیلیکات سدیم (Na2SiO3) یک نمونه بارز است. ذرات کلوئیدی معمولاً در محدوده pH بالاتر پراکنده میشوند، به جز قدرت یونی پایین محلول و غلبه کاتیونهای فلزی تک ظرفیتی. افزودنیهایی که از تشکیل لخته کلوئیدی جلوگیری میکنند، ضد لختهسازی نامیده میشوند. برای لختهسازی معکوس از طریق موانع الکترواستاتیک، اثر لختهسازی معکوس را میتوان با پتانسیل زتا اندازهگیری کرد. طبق دایرهالمعارف فرهنگ پلیمرها، ضد لختهسازی «حالت یا حالتی از پراکندگی یک جامد در مایع است که در آن هر ذره جامد مستقل و بدون اتصال به ذرات همسایه خود باقی میماند (بسیار شبیه یک امولسیفایر). سوسپانسیونهای غیر لختهساز دارای مقادیر بازده صفر یا بسیار پایین هستند».
لختهسازی معکوس میتواند در تصفیهخانههای فاضلاب مشکلساز باشد زیرا اغلب منجر به مشکلات تهنشینی لجن و کاهش کیفیت پساب میشود.
زمان ارسال: مارس-03-2023